داشتن اطلاعات کافی در مورد انواع کابل های شبکه برای تصمیم گیری در خرید برای کاربران شبکه یک امر ضروری و واجب است. شناخت انواع کابل شبکه و دانستن درباره چگونگی ارتباط آنها با دیگر ویژگی های شبکه، به شما کمک می کند تا شبکه اصولی و استاندارد راه اندازی کنید. با گسترش اینترنت و به کارگیری شبکه های کامپیوتری در بیشتر امور روزمره، نیاز به اتصال دائمی به شبکه افزایش یافته است. در این شرایط، انتخاب کابل مناسب برای اتصال به شبکه از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله، قصد داریم با معرفی انواع کابل شبکه، به آشنایی شما با کارایی، مزایا و معایب هر نوع کابل بپردازیم. با مطالعه این مقاله، قادر خواهید بود تا انواع کابل شبکه مناسب را با توجه به نیاز های خود و با بهره گیری از اطلاعات ارائه شده، انتخاب کنید.
لیست 10 تایی از انواع کابل شبکه به همراه کاربرد های آن
کابل شبکه به مجموعه سیم هایی از جنس مس یا شیشه گفته می شود که برای اتصال و انتقال داده و اطلاعات استفاده می شود. پس کابل ها رسانه ای هستند که داده ها در آن جریان دارند و اطلاعات از دستگاهی در شبکه به دستگاه دیگری منتقل می شود. این کابل ها دارای تنوع زیادی در رنگ و جنس با یکدیگر هستند که ما در این مقاله می خواهیم به طور کامل در رابطه با آنان صحبت کنیم.
در شبکه های محلی (LAN) به طور کلی 3 دسته کابل شبکه وجود دارد که ما ضمن معرفی هر کدام به توضیحات کامل و مفصل آن می پردازیم :
- زوج تابیده شده Twisted Pairs
- کواکسیال Coaxial
- فیبر نوری Fiber Optic
کابل زوج بهم تابیده TP
کابل شبکه زوج به هم تابیده چیست؟ این نوع از بهترین کابل شبکه، از پرکاربرد ترین کابل هیی است که در اکثر شبکه ها از این نوع کابل استفاده می شود. این کابل ها به طور کلی شباهت زیادی به کابل های تلفن دارند. ساختار کابل زوج بهم تابیده به این صورت است که هر کابل دارای 4 زوج سیم تابیده شده، که هر یک (یا زوج) دارای رنگ خاصی است. هر کدام از رشته های داخلی کابل هم از یک رسانا مثل مس تشکیل شده که دور خودش روکش رنگی دارد که اصطلاحا به هر کدام از این رشته ها کابل مفتولی گفته می شود. در کابل رشته ای به جای یک رشته رسانای مسی ضخیم از چندین لایه رشته نازک مسی استفاده شده است.
انواع کابل زوج تابیده از نظر سرعت و پهنای باند
این کابل ها دارای دسته بندی های مختلفی هستند که برای نشان دادن سرعت و پهنای باند هر کدوم از دسته ها از اسم اختصاری cat استفاده می شود.
کابل Cat1
این کابل ها در سال 1985 ارائه شده و برای انتقال صدا در سیستم های تلفنی استفاده می شود. لازم به ذکر است این کابل ها از ترافیک شبکه های کامپیوتری پشتیبانی نمی کند. کابل های Cat1 با حداکثر پهنای باند 1 مگاهرتز و سرعت 1 مگابیت بر ثانیه برای سیستم تلفن های قدیمی، ISDN و مودم به کار می رود.
کابل Cat2
این کابل ها دارای 4 سیم است که دو به دو به هم تابیده شده اند و در شبکه های Token ring استفاده می شوند. کابل های Cat2 دارای حداکثر پهنای باند 4 مگاهرتز و سرعت 4 مگابیت بر ثانیه می باشد. استفاده از این نوع کابل ها چندان رایج نیست و ممکن است تنها در سیستم های تلفنی قدیمی دیده شود و از استاندارد های TIA/EIA-568 پشتیبانی نمی شود.
کابل Cat3
این کابل شامل چهار جفت سیم مسی به هم تابیده می باشد که اغلب در شبکه های توکن رینگ و 10BaseT (Tبه نشانه Twisted می باشد) مورد استفاده قرار می گیرد و تا سرعت 10 Mbps را پشتیبانی می کند. از کت 3 به بعد، فاصله‌های زیاد ( تا 100 متر) را می توان کابل کشی کرد. همچنین باید اشاره کرد که حداکثر پهنای باند در کابل‌های Cat3 UTP برابر 16 مگا هرتز می باشد.
کابل Cat4
این کابل ها نیز دارای 4 جفت سیم مسی به هم تابیده شده است که اغلب در شبکه های Token Ring استفاده می شود و از سرعت 10Mbps پشتیبانی می کند. البته این نوع کابل ها به ندرت امروزه استفاده می شود.
کابل Cat5
این کابل ها دارای 4 جفت سیم مسی بوده که همراه با سوکت RJ45 همراه است. تفاوت این کابل ها با کابل های قبلی اینکه کابل های Cat5 تا سرعت 100Mbps را پشتیبانی می کنند و حداکثر پهنای باند آن 100 مگاهرتز می باشد و در شبکه های Token Ring و Fast Ethernet استفاده می شود. همچنین از این کابل برای فواصل بیش از 100 متر نمی توان استفاده کرد زیرا شبکه دچار اختلال خواهد شد.
کابل Cat5e
کابل های Cat 5e نسل جدید تری از مدل های Cat5 هستند که در آن حرف e معادل Enhanced یا بهبود یافته است. کابل های Cat5e از نظر ظاهری و فیزیکی تفاوت خاصی با مدل قبلی خود ندارند اما به دلیل فناوری تولید پیشرفته تر، سرعت انتقال بالاتری داشته و می توانند به صورت بهتری از تداخل سیگنال بین جفت سیم ها جلوگیری کنند. سرعت انتقال در کابل های Cat 5E حداکثر می تواند تا 1000 مگا بیت بر ثانیه نیز برسد که به همین دلیل امروزه به طور گسترده از این کابل در راه اندازی شبکه های محلی یا Local Area Network (LAN) استفاده می شود.
کابل Cat6
کابل های Cat 6 انواع جدیدتری از کابل های شبکه هستند که نسبت به مدل های سری Cat 5 سرعت و کارایی بهتری دارند و در مسافت های طولانی تری به کار گرفته می شوند. این کابل ها در دو نوع UTP و STP تولید می شوند و به طور کلی می توانند عملکرد بهتری برای انتقال اطلاعات و جلوگیری از اختلال نویز داشته باشند. حداکثر سرعت انتقال اطلاعات در کابل شبکه Cat 6 می تواند به 10 گیگابیت بر ثانیه برسد که از این نظر با مدل های Cat 5 برابر به نظر می رسد اما پهنای باند کابل های Cat 6 معادل 250 مگاهرتز است که از نسل قبلی بیشتر بوده و به همین دلیل می تواند عملکرد بهتری در انتقال اطلاعات داشته باشد.
از سوی دیگر کابل های شبکه Cat 6 یکی دیگر از انواع پرکاربرد کابل ها در راه اندازی شبکه های محلی نیز هستند و به طور گسترده از آنها در کابل کشی انواع مکان های خانگی و اداری استفاده می شود.
کابل Cat6a
این کابل در سال 2009 به بازار آمد و همانند Cat6 در شبکه های Gigabit Ethernet و 10Gigabit Ethernet استفاده می شود. کابل های Cat 6a نسخه جدید تری از کابل های Cat 6 هستند که که در آن حرف a معادل Augmented یا تقویت شده است. در کابل های Cat 6a پهنای باند نسبت به مدل اصلی افزایش یافته است اما حداکثر سرعت آن همان 10 گیگابیت بر ثانیه است. در مدل پایه پهنای باند 250 مگاهرتز بود اما در کابل های Cat 6a این مقدار دو برابر شده و به 500 مگاهرتز افزایش یافته است. این کابل ها همگی بر خلاف تمام مدل های قبلی در مدل های روکش دار STP تولید می شوند و این کار اجازه می دهد تا در مسافت های طولانی تری بتوان از آنها نسبت به کابل های Cat 6 استفاده کرد. البته هزینه خرید این کابل ها حدود 20 تا 30 درصد گرانتر از کابل های Cat 6 است و به همین دلیل بیشتر برای راه اندازی شبکه در شرکت ها و ادارات بزرگ به کار می روند.
کابل Cat7
این کابل ها در شبکه های Gigabit Ethernet و 10Gigabi Ethernet استفاده می شود. کابل های Cat7 سرعت 10Gbps و پهنای باند 600 مگا هرتز را پشتیبانی می کنند. از این کابل ها برای دیتا سنتر ها برای برقراری ارتباط میان سرور ها، سوییچ های شبکه و دستگاه های ذخیره ساز استفاده می شود.
کابل Cat8
جدید ترین و پیشرفته ترین مدل در دسته بندی انواع کابل اترنت، کابل های Cat 8 هستند که ویژگی های بسیار پیشرفته و حتی آینده نگرانه ای دارند. این کابل پهنای باندی 2000 مگا هرتزی دارد که 3 برابر بیشتر از نسل قبل خودی است و حداکثر سرعت آن نیز به 40 گیگابیت بر ثانیه خواهد رسید که بیشترین میزان سرعت در بین انواع کابل شبکه Cat است. برای دستیابی به این سرعت و پهنای باند، کابل های Cat 8 باید به خوبی در مقابل هرگونه اختلال الکترونیکی و نویز ایزوله باشند و به همین دلیل کابل های Cat 8 همگی با روکش محافظ تولید می شوند.
علاوه بر موارد ذکر شده، کابل های Cat 8 از تکنولوژی PoE یا به اختصار Power Over Ethernet نیز پشتیبانی می کنند؛ یعنی می توانند علاوه بر انتقال اطلاعات نیروی برق را نیز از خود عبور دهد و به دستگاه دیگری منتقل کنند. این موضوع در کابل کشی سرور ها و تامین برق آنها می تواند کمک زیادی کند و از استفاده سیم های اضافی جلوگیری به عمل آورد. البته این نوع کابل ها در بین همه کابل های شبکه Twisted Pair بالاترین قیمت را دارند و به همین دلیل برای مشترکان خانگی و عادی چندان به صرفه نیستند.
آنچه در جدول بالا مشخص است این است که هر چه عدد cat بیشتر باشد، تکنولوژی جدید تری را داریم که از نظر پهنای باند و نرخ انتقال سرعت و میزان نویز پذیری بهبود پیدا کرده است. مثلا در cat 5e نرخ انتقال داده نسبت به cat 5 بهبود یافته و یا پهنای باند cat 6a نسبت به cat6 دو برابر شده است. از طرفی هم میزان تابیده شدن جفت سیم ها به دور هم در Cat ها متفاوت است که همان طور که گفتیم بر میزان نویز پذیری کابل شبکه کامپیوتری تاثیر گذار است.
در رابطه با کاربرد کابلCat8 در وبسایت nordencommunication.com آمده است که :
Cat8 Ethernet cable requirements come mostly from space, where there is a need for high data transmission speeds. Therefore, it is most fitting to be used in data centers and server rooms. The RJ45 connectors of Cat8 Ethernet cables make them adaptable to any type of network equipment.
کابل Shielded Twisted Pair یا STP
کابل Shielded Twisted Pair یا STP که زوج به هم تابیده شیلد دار است و در شبکه های توکن رینگ و Gigabit Ethernet کاربرد دارد. در حال حاظر این نوع کابل در نصب و راه اندازی شبکه استفاده نمی شود و منسوخ شده است. کابله ای STP یا شیلد دار کابل هایی هستند که به منظور کاهش تداخل الکترومغناطیسی (EMI) یا همامن نویز، در آنها از شیلد استفاده شده است. برای مثال در کابل کشی فواصل طولانی و یا وقتی کابل شبکه قرار است نزدیک میدان های مغناطیسی مثل کابل برق قرار گیرد.
فویل در ساختار کابل شبکه STP برای جلوگیری از نویز و شیلد برای تخلیه اثرات القایی و الکتریسیته ساکن به سیستم ارت، قرار می گیرد.
سخن پایانی
شناخت انواع کابل شبکه به شما کمک خواهد کرد که هنگام خرید کابل، بهترین نوع آن را که بالاترین کاربرد را برایتان دارد را تهیه کنید. همچنین در نظر داشته باشید که مهم‌ترین فاکتور‌هایی که باید قبل از خرید انواع کابل شبکه باید آن را بررسی کنید، سرعت مورد نیاز شما، فاصله بین دستگاه ها، قیمت کابل ها و فرکانس مورد نیاز شما می باشد.